Czy to jeszcze nauka, czy już science-fiction?
BMI (Brain Machine-Interface) to coś, co kiedyś wydawało się odległą wizją, a dziś neurotechnologia i implanty mózgowe wchodzą w nową erę, łącząc umysł z maszyną w sposób, który zmienia ludzkie życie. Badacze potrafią już przechwytywać sygnały neuronowe i interpretować je tak, by sterować urządzeniami. Coraz częściej pojawia się pytanie – czy to tylko narzędzie dla osób z niepełnosprawnościami, czy początek czegoś znacznie większego?
Historia, którą pisze technologia
Neurony wysyłają impulsy. Robiły to od zawsze, ale dopiero kilka dekad temu zaczęto zastanawiać się, czy można je „zrozumieć”. W latach 70. XX wieku pierwsze badania EEG pozwoliły na analizę fal mózgowych. Były niedoskonałe, ale dały początek eksperymentom. Jednak latach 90. pojawiły się pierwsze implanty. Były proste, ale działały. Pozwalały sparaliżowanym pacjentom na sterowanie komputerowym kursorem. To był przełom. A dziś? Neurotechnologia i implanty mózgowe przeszły długą drogę i wydają się być na granicy czegoś, co jeszcze niedawno wydawało się niemożliwe.
Jak działają implanty mózgowe i do czego mogą służyć?
Każda myśl to impuls. Każdy ruch zaczyna się od sygnału w mózgu. Implanty potrafią te sygnały przechwytywać i przekształcać w działanie. Niektóre technologie, jak EEG, działają nieinwazyjnie. Inne, jak elektrokortykografia (ECoG), wymagają umieszczenia elektrod na powierzchni mózgu. A jeszcze inne idą o krok dalej – wszczepiane bezpośrednio w tkankę, odczytują impulsy z ogromną precyzją. To pozwala na coś więcej niż tylko sterowanie komputerem. To otwiera drogę do interakcji człowieka z maszyną w sposób, o którym kiedyś nawet nie śniono.
Co już potrafimy?
Sterowanie urządzeniami myślą? Jak najbardziej – bo to już działa. Neuralink opracował implanty, które pozwalają sparaliżowanym pacjentom korzystać z komputera. Myślą. Bez użycia rąk. Piszą wiadomości, nawigują po internecie, obsługują podstawowe funkcje. To dopiero początek. Inne badania pokazują, że można wykorzystać implanty do przywracania wzroku. Stymulacja kory wzrokowej pozwala niewidomym na rejestrowanie obrazu. To nie są dalekie plany. To dzieje się już teraz.
Zastosowania. Medycyna, komunikacja, a może coś więcej?
Dzięki neurotechnologii osoby po udarach mogą odzyskać kontrolę nad ciałem. Pacjenci z ALS komunikują się bez użycia głosu. Implanty pomagają też w rehabilitacji. Ale co dalej? Czy w przyszłości będzie można przekazywać myśli z jednego mózgu do drugiego? Czy nauka języków może stać się natychmiastowa? Neurotechnologia i implanty mózgowe nie tylko zmieniają medycynę. One zmieniają sposób, w jaki człowiek funkcjonuje.
Co dalej? Szansa czy ryzyko?
Granica między człowiekiem a technologią zaciera się coraz szybciej. Cybernetyczne rozszerzenie ludzkich zdolności to obietnica. Ale też wyzwanie. Czy implanty będą dostępne dla każdego, a dane neuronowe mogą być przechwycone? Czy myśli będą tak samo prywatne jak kiedyś? Neurotechnologia i implanty mózgowe otwierają nowe drzwi. Pytanie brzmi – dokąd one prowadzą?
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak technologia się rozwija przeczytaj także: AI od narzędzia do partnerki
Dzięki za przeczytanie i do zobaczenia! ~ Nova